FUNDACIÓN COLEGIO Nª Sª DE LA ANTIGUA.

Hai suficiente documentación onde o Sr Cardeal Rodrigo de Castro “fai constar todas as características arquitectónicas conforme ás cales debía construírse o edificio especificándose que as dimensións debían axustarse ás “medidas segundo Vignola insignia no seu libro das cinco ordes de arquitectura” e, ademais,

• “todos os membros (elementos arquitectónicos) e ornatos dentro e fóra deste templo (…) han de ser de orde corintia” especificándose, con minuciosidade, todos os detalles a que debían de axustarse os diferentes elementos arquitectónicos da construción da igrexa (pilastras, entablamento, arcos, bóvedas, pechinas, xanelas do cruceiro, cúpula, naves laterais, coro, portas,…) así como
• a calidade dos materiais para empregar (pedra berroqueña, é dicir granito, ben labrada en todo o que non sexa propiamente paredes), dos elementos decorativas (balaustres, pirámides e bólas,…) e “propagandísticas” (escudos) e, mesmo, estipulábase que o oficial que iniciase a obra debía rematala sen poder trasladala a outro oficial, con todo serán varios os mestres de obras que intervirán na construción (irmáns Fatón, Simón de Mosteiro,…).

Datos dos que se podería deducir que, talvez, o Cardeal desexase facer unha réplica, aínda que a menor escala, do Escorial de aí o emprego do novo estilo Escurialense ou Herreriano que Felipe II, tras o Concilio de Trento, impuxera en España, e que se pode definir como un manierismo español fiel aos principios máis puros do clasicismo e que parecen coñecer tanto o propio Cardeal, entre os seus libros había algún de arte, e o mestre de obras, Simón de Mosteiro, xa que un documento conservado no convento monfortino das Clarisas recolle que entre as súas pertenzas había “outras estampas dos templos de Roma (…) gornecidas en coiro”.

Parece evidente, pois, que o Cardeal quería deixar constancia para a posterioridade da súa Grandeza persoal pero, así mesmo, da Grandeza do territorio ou solar co que se identificaba e que era o solar dos seus antepasados por iso é polo que a obra do Colexio, o mesmo que El Escorial, non tivese parangón na súa época.

Hai acontecementos que son sorprendentes, agradables, curiosos…. Hoxe desde a nosa WEB queremos compartir un deles. Hai días recibimos unha subscrición a noso programa “Círculo de Mecenas” desde os Estados Unidos. A nosa sorpresa foi moi grande e sentímonos moi honrados ao saber que o subscritor é toda unha familia e que desta familia o pai é descendente en novena xeración de D. Francisco de Moure e os fillos por tanto a décima xeración.

Nas fotos, os tres fillos desta familia: Grace, Lucas e Diego, están cunha das obras máis significativas da su ta ta ta ta ta ta tatarabuelo, D. Francisco de Moure. Trátase do “Caballero Orante de Santa María de Beade”, actualmente no museo provincial de Ourense.

Agradecemos a súa confianza na nosa Fundación.

• 

• 

• 

• 

Onte día 14 de Novembro foi inaugurada a exposición titulada “Galicia un relato non mundo” na que dúas pezas da nosa Fundación están expostas. A inauguración correu a cargo do Comisario da Exposición D. Manuel Gago e rematou as intervencións D. Alberto Núñez Feijoo.

As dúas pezas programadas son Sta Catalina unha das cinco obras de Andrea do Sarto que se expoñen na nosa pinacoteca e o Xuízo Final de Giovani Bernardino Azzolino.

Testemuña e presente na inauguración da mostra achégovos algunhas fotos da instalación das nosas obras.

• 

• 

• 

• 

Con motivo da próxima exposición no Museo Gaias de Santiago de Compostela, “Galicia, un relato non mundo”, dous das pinturas da nosa colección saen para formar parte da devandita mostra.

A semana pasada foron descolgadas e embaladas para o seu transporte a Santiago de Compostela.

A exposición que co nome de “Galicia, un relato non mundo” retende quentar motores para os eventos do Xacobeo 2021.

As obras seleccionadas foron Sta Catalina de Andrea do Sarto e O Xuízo final de Giovani Bernardino Azzolino

A copia de Van der Goes da Adoración dos reis Meigos, que fora programada nun principio foi posteriormente descartada por tamaño e por razóns técnicas. Desexamos un gran éxito á mostra.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Tolosa, Juan de. Salamanca, 1548 – Monforte de Lemos (Lugo), 1598. Xesuíta (SE), aparellador, arquitecto. Contaba cunha vinculación artesanal na súa familia, achándose emparentado (Gutiérrez de Ceballos non se atreve a precisar se eran pai e fillo ou mesmo irmáns) co aparellador do Mosteiro de San Lorenzo del Escorial, Pedro de Tolosa, un mestre que introduciu a influencia daquela obra filipina no estilo arquitectónico da zona valisoletana.

Juan podería traballar con el, mesmo, antes da súa entrada na Compañía de Jesús, na cidade de Salamanca, en novembro de 1572. Non habería de ser o único membro da súa familia que entrou neste instituto relixioso, ao seguilo o seu irmán Esteban, dezanove anos menor que el. Con todo, o seu primeiro oficio como xesuíta foi o de cociñeiro, para vincularse un pouco máis tarde ao de carpinteiro e ensamblador.

Traballa en Monforte en lugar de Andrés Ruiz, que se atopaba ausente da fábrica en repetidas ocasións (probablemente pola realización do Seminario de Lugo), nomean ao xesuíta Tolosa en 1593 mestre maior das obras do Colexio. Tolosa será o que transforme a idea en materia a partir de 1593 dirixindo a un gran número de mestres de obras e cantería. Aínda que Ruiz volve á fábrica e asina as trazas dos anexos á fachada en xuño de 1594 a pedimento do Cardeal, que estivo de xullo a novembro dese mesmo ano en Monforte de Lemos, non levou a cabo exactamente isto senón que se modificaron os engadidos en base a unha nova traza que responde á Traza Universal que Tolosa propoñerá ao Cardeal, e que levará a modificar todo o sistema planimétrico para achegarlle un novo significado e simbolismo ao Colexio.

Que houbo un cambio radical entre o proxectado inicialmente por Ruiz e o que Tolosa materializou, queda patente na “Taxación do obrado e cláusulas para a prosecución do Colexio de Monforte de Lemos” que o propio Tolosa realiza en 1598, na que di: “non se gardou a traza en que se lles rematou senón que todo sexa removido e volto a outra forma”. Tanto o realizado ata o momento como o pendente por realizar modificouse, e iso irase debullando ao longo do traballo.

A peste chegou en 1599 a Monforte, minguando cuantiosamente tanto ás compañías de operarios como á comunidade relixiosa, sendo Tolosa unha das súas vítimas.

Incluímos no menú da nosa WEB un acceso á nosa tenda virtual. Por agora non hai nada máis á venda que o libro do P. Esteban, 2ª Edición. En breve poñeremos á venda algún recordo do Colexio. Desde ese menú terás acceso á tenda e ao carriño.

Por tanto se queres un exemplar do libro do P. Esteban titulado “COLEXIO DE Nª Sª DE LA ANTIGUA” podes COMPRALO a través da nosa tenda e en breve enviarémoscho a casa.

Esta opción será boa para os exalumnos e outras persoas interesadas no noso Colexio, a súa historia, o seu edificio… e que non viven en Monforte.

Valerio Cioli, tamén chamado Cigoli ou Giogoli naceu en Settignano (Italia) en 1529 e morre en Florencia en 1599, un ano antes que o cardeal Rodrigo de Castro) foi un escultor italiano de época manierista. A súa obra máis famosa é a Fontana do Bacchino do Giardino dei Boboli, preto da entrada da piazza Pitti de Florencia. Representa a un bufón da corte de Cosme I de Médici, ironicamente chamado nano Morgante (por Morgante, o xigante do poema de Luigi Pulci), espido e sentado sobre unha tartaruga como un Baco ebrio.

No mesmo xardín áchanse outras dúas obras de Cioli en colaboración con Giovanni Simone Cioli: o Uomo che vanga (“home que cava”) e o Uomo che scarica il secchio in un tino (“home que baleira o cubo nunha tina). Tamén entre outras pezas coñecidas está a alegoría da escultura nada menos que na tumba de Miguel Ángel.

• 

• 

• 

• 

Deste famoso escultor temos na nosa igrexa de Monforte o cristo en mármore que foi regalado ao Cardeal Rodrigo de Castro por Felipe segundo. Hoxe traemos esta entrada na nosa páxina prol fotografar a firma de Cioli, no pano de pureza do Cristo, catro fotos que nos dan unha mensaxe completa: VALERIUS CIOLIS· F· MDVC Que ben podemos entender como De Valerio Cioli. Feito en 1595.

Naceu ao redor de 1555 na cidade italiana de Milán, na provincia de Umbría. Os seus pais foron Alejandro Resta e Isabel  Milach. Trasladouse a Sevilla en 1585 co cardeal Rodrigo de Castro.

As primeiras obras documentadas, aínda que desgraciadamente desaparecidas, foron os hospitais sevillanos do Espírito Santo e do Amor de Deus para os que deu trazas entre 1587 e 1588, concluíndose ambos en 1602. Foron encargados expresamente polo cardeal Rodrigo de Castro que estivo á fronte do arcebispado hispalense desde 1582 a 1600.

Foi nomeado mestre maior do Arcebispado de Sevilla en 1588. Entre 1601 e 1603 realizou algunhas obras menores e algúns encargos para o Alcázar e en 1603 foi nomeado mestre maior do mesmo. O papel deste milanés puido ser o de proxectar soamente a fachada da igrexa, debido a que a súa composición, ordes e motivos decorativos de  progenie italiana desmárcanse claramente do resto da fábrica que segue a concepción  manierista  clasicista. O seu deseño non se corresponde á liña que seguiron Ruiz,  Tolosa ou Mosteiro. Por outra banda as  acroteras e pirámides de remate son seguramente deseños engadidos a posteriori polos mestres que traballaron na fábrica..   Á súa autoría como  trazador da fachada da igrexa axúdalle o feito de que el non chegou a Monforte ata o verán de 1593, exento por tanto de controlar a provisión de materiais e a realización dos cimentos, e a partir de entón permaneceu 15 meses, tempo suficiente para polo menos deixar expostos todos os detalles da fachada, que non se sabe cando se terminou, pero si se sabe que foi antes de 1598, debido a que por entón a fachada do Colexio estaba rematada como se expón na taxación de Juan de  Tolosa.

Coa intención de dar maior divulgación ao traballo do  P. Este4 ban Martínez e coa función de axudar aos proxectos da Fundación puxemos á venda en versión  Kindle, para libros dixitais o libro da 2ª edición da Historia do Colexio de  Nª  Sª da Antiga. Esperamos que moitos e bos lectores báixense o seu exemplar para poder coñecer un pouco máis a historia deste que pronto será un novo edificio BIC de Monforte de Lemos. Deixamos aquí a ligazón para poder acceder á devandita versión.

En 1594 o Cardeal Rodrigo de Castro decidiu ampliar as trazas orixinais do colexio con dúas ampliacións a ambos os dous lados da fachada xunto ás torres das esquinas. Para iso faranse presentes en Monforte dous grandes arquitectos renacentistas dun español, o xesuíta Andrés Ruiz e outro italiano  Veremondo Resta, coincidindo na cidade de Lemos co Cardeal.

Este ano, o Cardeal decide emprender unha viaxe a Galicia para cumprir co Xubileu e, ao mesmo tempo, solucionar distintos asuntos concernentes á fundación e aos traballos que se van realizando na súa magna obra. O 22 de maio parte da cidade hispalense con dirección a Madrid, entre os seus acompañantes vén o arquitecto  Vermundo Resta. Unha vez nesta cidade ten lugar a firma da escritura da fundación, datada o 11 de xuño. Pode resultar estraño, pero a posta en práctica das obras precede á confirmación da fundación. A principios de xullo do 1594 renova a súa viaxe a Galicia. Con anterioridade, o arquitecto milanés ha tido que partir cara a Monforte porque o 11 de xuño asiste á obra por orde do Cardeal.

Este mesmo ano volve haber constancia da presenza do xesuíta Andrés Ruiz en Monforte desempeñando novamente o cargo de mestre maior e «visten da obra. Este mestre en compañía de Vermundo Resta e, posiblemente, a pedimento de D. Rodrigo, aínda en Madrid, engaden á traza orixinal dous «partes de quartos», que han de ir arrimados ás torres da fachada principal, por orde do Cardeal. O contrato desta obra realízase o11 de xuño cos mestres de cantería Pedro de  Marlote e Juan da Serra. fff