FUNDACIÓN COLEGIO Nª Sª DE LA ANTIGUA.

Lemos no artigo de Francisco Pérez Rodríguez titulado “ALGÚNS ASPECTOS RELEVANTES SOBRE O ESCULTOR FRANCISCO DE MOURE”: A data da súa morte require ser revisada. Ata o de agora aceptábase o 15 de setembro de 1636 como data do seu falecemento porque así constaba na partida de defunción localizada nun libro parroquial de San Vicente do Piñeiro e que, textualmente, expresa:

«Moure escultor. En quince de Septiembre de 1636 murió Moure el escultor -enterróse C S. Francisco- mando decir en esta yglesia treinta misas. Y por verdad-ut. a.- Fr. Antonio de Torgda. cura de San Vicente».

Con todo, esta data é errónea e debe adiantarse uns meses, pois a afirmación do Corrixidor e Alcalde da vila de Monforte de Lemos non expón discusión algunha de que tal acontecemento prodúcese o 20 de xuño, día no que se lle notifica dita defunción coa intención de obter a autorización do inventario dos abundantes bens mobles e raíces deixados polo finado…

Por tanto habemos de dar por válida a data do 20 de xuño de 1636 como a máis certa para situar a morte de D. Francisco de Moure en Monforte de Lemos.

Esta semana, colocáronse de novo as tellas alá onde a pedra caída da torre esnaquizara a cuberta. Reparación rápida e eficaz, dado que como nosa pluviosidad é moita nestes meses conviña canto antes deixar as cousas como deben estar. En breve informaremos dos pasos para renovar o remate da torre.

En efecto, grazas a un antigo alumno do noso Colexio, Manuel Garrido, e ao seu magnífico dron, o pasado domingo día 2 de febreiro, pola tarde puidemos localizar a localización da gran cruz de ferro que caeu o día 19 de decembro debido ao vento tempestuoso que sufriu Monforte. A cruz está nun lugar da mesma torre de moi difícil acceso. Ademais puidemos apreciar as desfeitas orixinadas nos tellados polo desprendemento dos fragmentos da pedra. Procuraremos que se poida reparar o remate da torre canto antes. Cunhas sinxelas imaxes damos cumprida conta do estado da cruz.

• 

• 

• 

• 

O día 19 de Decembro en Monforte houbo moito vento como en toda a rexión. La Voz de Galicia informaba ese día de que Monforte foi unha das localidades máis afectadas pola borrasca Elsa. Segundo recoñecía o xornal as choivas e o vento xeraron ao teléfono 112 máis de mil incidencias e tras a cidade de Lugo a de Monforte foi a segunda que máis chamadas xerou.

Estas incidencias meteorolóxicas afectaron o edificio do Colexio do Cardeal. En efecto os fortes refachos de vento acabaron por romper unha das bólas de granito que rematan cada unha das torres, en concreto a da esquerda. Ao parecer e segundo o investigado a bóla de pedra debía posuír xa unha greta que entre choiva e xeos restaron fortaleza á mesma. Ao soprar un vento continuo e con tanta intensidade a cruz de ferro que remataba o conxunto vibraría ata que devandito golpeteo fixo o resto. A bóla rompeu e perdeuse a cruz que ao parecer está aínda na torre.

Esta incidencia será comunicada ao departamento correspondente de Patrimonio da Xunta para a súa información.

Esperemos que pronto se poida repoñer devandito elemento arquitectónico e devolver a igualdade ás torres xemelgas do noso edificio.

A táboa de San Juan Bautista, recentemente restaurada foi instalada na Pinacoteca. Esta táboa do S. XVI, está pintada en óleo, e é dunha moi boa calidade. Engadimos aquí unha foto xa publicada da restauración ademais doutras no momento de ser colgada na Pinacoteca, onde esperamos que pronto poida verse en todo o seu esplendor cunha nova e máis moderna iluminación.

• 

• 

• 

Rosa Ana Guerra Pestonit, no seu traballo, co mesmo título que esta entrada, refírenos o seguinte:

“Durante uns traballos de levantamento das bóvedas do claustro, unha circunstancia fortuíta fixo que descubrise nun dos seus muros (figura 1) os trazos do que resultou ser unha segunda  montea das súas bóvedas. Sorprendentemente, pasara desapercibida ata o de agora, a pesar de estar situada nun lugar moi transitado e de non aparece apuntada en ningunha das fontes consultadas. Trátase dun debuxo executado con  pigmento vermello, posiblemente  almagre, sobre a parede de  sillería correspondente á primeira bóveda contigua á entrada desde a portería.5 O debuxo (figura 2) representa o desenvolvemento dun oitavo da bóveda de aresta do recuncho, xunto co alzado da metade do arco  formero que a xera. A bóveda descrita é regular, de planta cadrada, está executada en cantería e decórase cunha moldura sinxela. Móstrase a repartición das  dovelas no arco, a súa correspondencia coas fiadas da bóveda e as  escuadrías dos volumes contedores destas fiadas.  Dovelas e fiadas aparecen numeradas en tres lugares. Sobre o desenvolvemento reformúlase o despezamento e as molduras. Como curiosidade, na  montea aparece unha dobre liña de molduras que na execución simplificouse eliminando a moldura interior (figura 3).”

Este artigo Titulado NOVA MONTEA DUNHA BÓVEDA NO COLEXIO DO CARDEAL DE MONFORTE DE LEMOS, quedou obsoleto ao aparecer unha terceira montea nas paredes do claustro, achado do que proximamente daremos cumprida información.

No seu estudo titulado “Os efectos de sismo de Lisboa de 1755 sobre o patrimonio monumental de Galicia” a súa autora Dª Begoña Ces Fernández dous dá a seguinte noticia a conto das dificultades que se atopaban para a construción do Colexio do Cardeal:

“Pero as obras deberon proseguir ao longo do século  XVII, posto que o mestre Simón de Mosteiro  traballaba en 1620 no “cuarto da dianteira que agora se está facendo” pero  abandona os traballos en novembro de 1622 por carecer o colexio de fondos para concluílos  ( Bonet Correa, 1984: 181-182) e entre os documentos conservados no Arquivo do Colexio, menciónanse unhas provisións da Real Audiencia, datadas o 14 de abril de 1625, 5 de xaneiro dos efectos de sismo de Lisboa de 1755 sobre o patrimonio monumental de Galicia 1653 e 22 de agosto do mesmo ano para que se vendesen ao Colexio as madeiras que necesitase  e non se impedise pasar os carros de pedra polos sitios afeitos.

Os relixiosos acudiran    en varias    ocasións  a     a Real  Audiencia  para  solicitar  a súa  intervención.  En 1625    a  dificultade consistía en que algúns labradores impedían o paso dos carros de pedra para a  obra da igrexa polos saídos das súas casas e campos, o que supón que aínda se estaban  realizando obras no templo tras a súa consagración. No 1653 o problema xurdira porque  o Colexio necesitaba moita madeira para proceder ás ampliacións que estaban a facer  “para aumento dos xenerais que hai no devandito colexio para os estudos públicos que alí hai e para a necesidade dos suxeitos que asisten no devandito Colexio” e os veciños xa non lla querían vender. A obra á que se refiren é un cuarto do claustro destinado a dormitorio e situado cara ao Norte, do que xa estaban feitas as paredes pero que carecía de vigas e madeiras pola  dificultade para atopar quen llas vendese.”

Hai suficiente documentación onde o Sr Cardeal Rodrigo de Castro “fai constar todas as características arquitectónicas conforme ás cales debía construírse o edificio especificándose que as dimensións debían axustarse ás “medidas segundo Vignola insignia no seu libro das cinco ordes de arquitectura” e, ademais,

• “todos os membros (elementos arquitectónicos) e ornatos dentro e fóra deste templo (…) han de ser de orde corintia” especificándose, con minuciosidade, todos os detalles a que debían de axustarse os diferentes elementos arquitectónicos da construción da igrexa (pilastras, entablamento, arcos, bóvedas, pechinas, xanelas do cruceiro, cúpula, naves laterais, coro, portas,…) así como
• a calidade dos materiais para empregar (pedra berroqueña, é dicir granito, ben labrada en todo o que non sexa propiamente paredes), dos elementos decorativas (balaustres, pirámides e bólas,…) e “propagandísticas” (escudos) e, mesmo, estipulábase que o oficial que iniciase a obra debía rematala sen poder trasladala a outro oficial, con todo serán varios os mestres de obras que intervirán na construción (irmáns Fatón, Simón de Mosteiro,…).

Datos dos que se podería deducir que, talvez, o Cardeal desexase facer unha réplica, aínda que a menor escala, do Escorial de aí o emprego do novo estilo Escurialense ou Herreriano que Felipe II, tras o Concilio de Trento, impuxera en España, e que se pode definir como un manierismo español fiel aos principios máis puros do clasicismo e que parecen coñecer tanto o propio Cardeal, entre os seus libros había algún de arte, e o mestre de obras, Simón de Mosteiro, xa que un documento conservado no convento monfortino das Clarisas recolle que entre as súas pertenzas había “outras estampas dos templos de Roma (…) gornecidas en coiro”.

Parece evidente, pois, que o Cardeal quería deixar constancia para a posterioridade da súa Grandeza persoal pero, así mesmo, da Grandeza do territorio ou solar co que se identificaba e que era o solar dos seus antepasados por iso é polo que a obra do Colexio, o mesmo que El Escorial, non tivese parangón na súa época.

Hai acontecementos que son sorprendentes, agradables, curiosos…. Hoxe desde a nosa WEB queremos compartir un deles. Hai días recibimos unha subscrición a noso programa “Círculo de Mecenas” desde os Estados Unidos. A nosa sorpresa foi moi grande e sentímonos moi honrados ao saber que o subscritor é toda unha familia e que desta familia o pai é descendente en novena xeración de D. Francisco de Moure e os fillos por tanto a décima xeración.

Nas fotos, os tres fillos desta familia: Grace, Lucas e Diego, están cunha das obras máis significativas da su ta ta ta ta ta ta tatarabuelo, D. Francisco de Moure. Trátase do “Caballero Orante de Santa María de Beade”, actualmente no museo provincial de Ourense.

Agradecemos a súa confianza na nosa Fundación.

• 

• 

• 

• 

Onte día 14 de Novembro foi inaugurada a exposición titulada “Galicia un relato non mundo” na que dúas pezas da nosa Fundación están expostas. A inauguración correu a cargo do Comisario da Exposición D. Manuel Gago e rematou as intervencións D. Alberto Núñez Feijoo.

As dúas pezas programadas son Sta Catalina unha das cinco obras de Andrea do Sarto que se expoñen na nosa pinacoteca e o Xuízo Final de Giovani Bernardino Azzolino.

Testemuña e presente na inauguración da mostra achégovos algunhas fotos da instalación das nosas obras.

• 

• 

• 

•