FUNDACIÓN COLEGIO Nª Sª DE LA ANTIGUA.
Fundación Colegio PP. Escolapios Monforte de Lemos
Onte día tres de maio, no contexto dunha sesión divulgativa e informativa sobre as obras realizadas no Colexio presentouse a nova “Sala do Cardeal”, situada na antesala da pinacoteca, na que se instalou a maqueta do colexio, uns paneis informativos sobre o Cardeal e a Fundación ademais de presentarse un novo cadro titulado “O Cardeal con colexiais” que pintou en acrílico sobre taboleiro o P. Javier Director-Xerente da fundación.
No Pasado mes de xaneiro, tras consulta por parte da FCNSdlA, o Xefe da Casa Real confirmaba o antigo título de “Real” ao Colexio de Nª Sª da Antiga, PP. Escolapios. En efecto foi Carlos III quen tras a expulsión dos Xesuítas asumiu o colexio baixo a protección real baixo a denominación de -Real Seminario-. Posteriormente Fernando VII, en 1826, cambiaría a denominación pola de “Real Colexio de Humanidades”.
Hai que facer notar que ambas as referencias, dado o ámbito do colexio do Cardeal, farían referencia ao ata entón Reino de Galicia, que deixa de selo na práctica en 1833 coa nova configuración política de España.
Para a nosa institución é un orgullo poder dar continuidade a un pedazo da historia do noso centro e de Monforte de Lemos.
Na parte máis alta do centro da fachada do Colexio de Nª Sª da Antiga, sobre o escudo do Cardeal Rodrigo de Castro áchase tallado un Escudo Real, que no seu momento era o Escudo de España.
Hai poucos días alguén insinuou que sería bo completar as informacións que ofrece esta páxina cunha explicación do citado escudo real.
Podemos atopar algunhas insinuacións escritas apuntando que a existencia do escudo real da fachada mandouno labrar o rei Carlos III cando por primeira vez en torno ao ano 1776, unha vez expulsados os PP. Xesuítas, nomeou o colexio como Real Seminario de Monforte.
Esta idea hai que refugala, xa que o escudo da nosa fachada responde o brasón dos reis Felipe II, Felipe III e Felipe IV e mesmo de Carlos II, pero en ningún modo responde as armas de Carlos III.
Cabería a dúbida se ese escudo responde o rei Felipe II ou Felipe III xa que as obras do colexio comezan en 1593 e Felipe II morre en 1598, co que é moi posible que as obras non chegasen á altura do escudo á hora da morte deste rei. Posiblemente cando se labra o escudo xa estaría no trono Felipe III e este escudo respondería o debuxo inicial do proxecto, pero se ao proxectar deséñase pensando en colocar o escudo de Felipe II, cando se labra, sendo o mesmo escudo represente xa ao rei Felipe III.
Con todo no escudo real do colexio hai un erro heráldico, que pretendo explicar a continuación.
O escudo Real dos reis Felipe II, Felipe III, Felipe IV e Carlos II, permaneceu sen especiais modificacións, tal e como se representa no debuxo que adxunto.
Baixo a coroa real e enmarcado polo colar do Toisón de Ouro, orde da que os reis de España son os grandes Maestres, vese o escudo cunha complicación de elementos heráldicos que singularizo seguidamente.
O problema que presenta o escudo do Real Colexio de Monforte radica en que o tallista, ou ben, con poucos coñecementos heráldicos, ou quizais por aforrase tantas filigranas, confundiu o león de Brabante co de Castela e León. Así, apréciase claramente o león de Brabante no lugar onde debesen estar as armas de Castela e León e onde debese estar o brasón de Brabante aparece unicamente o castelo de Castela.
Adxunto aquí abaixo, para completar e comparar, o escudo de Felipe II que se acha na fachada do Mosteiro do Escorial, coa talla correcta do mesmo e con cada peza no seu sitio.
P. Javier Agudo Xerente da Fundación Colexio Nª Sª da Antiga
O pasado luns o cadro da Greco “Aparición da Virxe a San Lorenzo” viaxou ata Zaragoza para tomar parte dunha magnifica exposición organizada polo Museo Goya, titulada “O Greco, os pasos dun xenio”. Mostra na que hai un bo número de cadros do citado autor e todos eles de moi alto nivel.
Esta exposición durará ata principios do mes de xuño en que retornará a Monforte a citada obra.
Estes días está a procederse a restaurar o retablo lateral esquerdo da igrexa que actualmente está dedicado á Virxe das Escolas Pías. O estado da estrutura está bastante mellor do que cabería esperar, non así as policromías e os dourados. Unha curiosidade das que sorprenden e fálanos da calidade do tallista, estriba na inclusión de pequenos animais nos ornamentos vexetais, por exemplo carafio, pajaritos, etc. Actualmente estanse consolidando as policromías antes de pasar a unha reintegración das partes deterioradas ou perdidas.
Ofrecemos un par de detalles dos animalitos incluídos nos ornamentos vexetais
O conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, visitou hoxe as obras da igrexa do Colexio da Compañía de Monforte. A parte das obras correspondente ao interior da Iglesia, na bóveda do presbiterio terminaron a finais de novembro. A igrexa de Nª Sª da Antiga xa está aberta e en uso polos monfortinos que a ela queren acudir. Segundo estímase as obras continuarán polo menos ata mediados de febreiro ou principios de marzo.
Na parte posterior do edificio da igrexa, os traballos prolongáronse algo máis do previsto debido ás condicións meteorolóxicas desfavorables. Selouse a gran greta existente no muro posterior do templo, cuxo orixe se atribúe ao terremoto de Lisboa de 1755, obra que xa está feita.
Queda agora a rehabilitación do pasadizo situado por detrás da igrexa que houbo de derrubarse para colocar as estadas de grandes dimensións, que se utilizou, por unha banda, para acceder á cuberta da cabeceira da igrexa, que se renovou na zona situada entre as dúas torres.
Á vez iniciouse a restauración dun dos retablos laterais do cruceiro, concretamente o esquerdo.
O pasado luns día 29 de novembro, no marco incomparable da nosa Pinacoteca, asinouse o Convenio entre a Fundación Colexio Nª Sª da Antiga e a Fundación Iberdrola, que asumirá o gasto da renovación total da iluminación de nosa Iglesia. Por este convenio a Fundación IBERDOLA asume aprobando xa na súa xunta de padroado a renovación da iluminación da igrexa, por un montante de 90.000 €. A empresa designada por Iberdrola para realizar a intervención, é a mesma que iluminou o Museo do Prado e realizou a nova iluminación da catedral de Santiago, recentemente estreada, cun magnífico resultado. Vai crear unha Comisión de seguimento, que terá a súa primeira reunión a finais de xaneiro, e encargarase de supervisar o proxecto de iluminación, posteriormente, unha vez definido o mesmo, haberá de autorizalo a Dirección Xeral de Patrimonio da Xunta de Galicia.
Á firma do convenio asistiron as autoridades locais, o Director da Fundación Iberdrola, o Delegado de Iberdrola en Galicia, o Delegado do Goberno da Xunta en Lugo e outros membros destacados da vida de Monforte e os medios de prensa e radio de ámbito galego.
• A substitución e renovación da iluminación da igrexa é unha mostra máis do compromiso de Iberdrola con Galicia, a conservación do patrimonio histórico-artístico da rexión e a promoción do valor social da cultura.
• Instalarase a tecnoloxía LED máis avanzada, que permitirá reducir o gasto enerxético e as emisións de CO2
O director-xerente da Fundación Colexio A nosa Señora da Antiga, P. Javier Agudo e o director da Fundación Iberdrola España, Ramón Castresana asinan hoxe o convenio nun acto que tamén contou coa presenza do presidente da Fundación Iberdrola España, Fernando García Sánchez; o alcalde de Monforte de Lemos, José Tomé Roca e o director do Instituto Enerxético de Galicia, Juan Rodríguez Fernández-Arroio.
A FCNSdlA e Iberdrola, a través da súa fundación, comprométense a desenvolver un proxecto de iluminación ornamental interior na súa igrexa. A substitución e renovación da iluminación da igrexa do Colexio. A iniciativa, que forma parte do Programa Iluminacións de Iberdrola, contará cun investimento de 90.000 euros para dotar á igrexa dunha nova iluminación artística, que permitirá poñer en valor a arquitectura e os elementos artísticos da mesma.
Grazas a este convenio, a Fundación Iberdrola España instalará a tecnoloxía LED máis avanzada, que permitirá reducir o gasto enerxético e as emisións de CO2 á atmosfera, así como minimizar os labores de mantemento.
Tras a colocación das pedras na bóveda do presbiterio e a retirada da gran estada que se levantou para o efecto estase procedendo a unha nova limpeza do retablo de Francisco Moure e á desinsectación de todos os elementos de madeira da Igrexa. O próximo día 5 de decembro, II Domingo de Advento reiniciarase o culto na Igrexa de Nª Sª da Antiga. Con dúas misas de 11:00 h e 12:00 h
Cunhas sinxelas fotos ilustramos os traballos que se están realizando nestes días, aínda que a obra no exterior continúa.
O xoves día 23 de Outubro, e coa guía do arquitecto responsable da obra D. Manuel Freire, exalumno deste colexio, tivemos dúas visitas á obra de rehabilitación da bóveda do presbiterio da Igrexa de Nª Sª da Antiga da nosa Fundación.
A primeira visita foi da Directiva do Colexio de Aparelladores de Lugo. A segunda, pola tarde dese día, alumnos e profesores do Máster de Rehabilitación da Universidade da Coruña. Todos quedaron encantados polo impresionante da rehabilitación e a súa dificultade técnica. Sendo un verdadeiro luxo poder observar os traballos desde o alto da estada a 18 metros de altura cunha perspectiva da igrexa imposible de ver noutros momentos.
Contribuíu moito a visita ao museo de ambos os grupos que guiou o Director do Colexio estupendamente.
